- Konu Başlıkları
- Vejetaryen Diyetinde Hangi Besinler Tüketilir?
- Vejetaryen Beslenme Çeşitleri
- Vejetaryen Beslenme Listesi İçin Uzman Desteği Alın
Vejetaryen Diyetinde Hangi Besinler Tüketilir?
Vejetaryen beslenme, ağırlıklı olarak bitkisel kökenli ürünlerin tüketildiği, hayvansal ürünlerin tüketimini kısıtlandığı veya hiç tüketilmediği beslenme tarzıdır. Vejetaryen kelimesi ilk kez 1842 yılında Latincede vegetus (canlı, yaşam dolu, kuvvetli) kelimesinden türetilmiş ve ilk olarak et yemeyen kişileri tanımlamak için kullanılmıştır. Vejetaryen beslenme modeli geçmişten günümüze birçok nedenden kaynaklı uygulanabilmektedir. Bu nedenler dinsel, çevresel, manevi, ahlaki, etik, dünya kaynaklarına ve çevreye duyarlılık, hayvan sağlığı ve sağlık avantajları gibi birçok durum ile ilişkili olabilmektedir. Birçok birey hayvanları koruma ve hayvana şiddetin olmaması gerektiğine karşı inançlarından dolayı vejetaryen beslenme modelini seçmektedirler.
Vejetaryen diyeti günümüzde gençler ve özellikle de kadınlar arasında popülerlik kazanmaktadır. Küresel olarak 2018 yılında dünya nüfusunun %8-10 arasında vejetaryen olduğu ve bunun da 400 milyon kişi olduğu tahmin edilmektedir. Ancak tahminler, vejetaryen beslenmesini benimseyenlerin sayılarının her yıl arttığını göstermektedir.
Vejetaryen Beslenme Çeşitleri
Vejetaryen Beslenme çeşitleri, tüketilen hayvansal ürünlerin türüne göre değişiklik gösterir. Vejetaryen beslenmesi et tüketimini her zaman hariç tutar ancak balık, süt ürünleri ve/veya yumurtaların dahil edilmesi, vejetaryen diyetinde ana farklılaşma faktörlerindendir. İşte vejetaryen beslenme çeşitleri:
Lakto-Vejetaryen Beslenmesi: Bitkisel besinler ile süt ürünlerini tüketilir ancak et, balık ve yumurta tüketilmez.
Ovo-Vejetaryen Beslenmesi: Vejetaryen diyetinde bitkisel besinlerle birlikte yumurta da yer alır ancak et, balık ve süt ürünleri tüketilmez.
Lakto-Ovo-Vejetaryen Beslenmesi: Bu vejetaryen beslenme modelinde bitkisel besinlere ek olarak hem süt ürünleri hem de yumurta tüketilir ancak et ve balık tüketilmez. Bu diyeti uygulayan bireyler hayvanların öldürülüp tüketilmesine karşı olup canlı iken ürettiği süt ve yumurtayı tüketmeyi tercih etmektedirler. Günümüzde de sıklıkla uygulanan vejetaryen beslenme tipidir.
Pesko-Vejetaryen Beslenmesi: Bitkisel besinler balık ve diğer deniz ürünleri tüketilir, ancak kırmızı et ve beyaz et türleri tüketilmez.
Polo Vejetaryen Beslenmesi: Bitkisel besinler yanında hayvansal olarak yalnızca kümes hayvanları tüketilir.
Semi-Vejetaryen Beslenmesi: Kırmızı eti tüketilmez, sınırlı miktarda tavuk ve balık tüketilir. Semi-vejetaryen beslenme listesini uygulayanlar yumurta, süt ve süt ürünlerini serbestçe tüketirler.
Vegan: Tüm hayvansal ürünleri ve yan ürünleri hariç tutar. Et, balık, süt ürünleri, yumurta ve bal gibi gıdaları içermez. Veganların bazıları arıdan sağlandığı için balı, kemiğin kaynatılmasıyla elde edilen jelatini, süt içerdiği için çikolatayı bile reddetmektedirler
Vejetaryen beslenmesinin sağlık açısından değerlendirilmesi beslenme programının nasıl planlandığına göre değişiklik göstermektedir. Sağlıklı bir vejetaryen yaşamı için vejetaryen diyetinin eksikliklerini bilerek sağlıklı beslenme temelinde beslenme modelinin bir diyetisyen eşliğinde düzenlenmesi çok önemlidir.
Vejetaryen Beslenme Listesi İçin Uzman Desteği Alın
Vejetaryen beslenme programları kişiye özel hazırlanmalıdır ve besin ögelerinin alımı dengeli bir şekilde planlanmalıdır. Vejetaryen diyetler; diyet lifi, folik asit, C vitamini, E vitamini, magnezyum ve demir ile fitokimyasal içerik bakımından genellikle yüksektir. Bununla birlikte daha az doymuş yağ, kolesterol, uzun zincirli n-3 (omega-3) yağ asitleri, kalsiyum, çinko, D ve B12 vitaminleri içermektedir. Vejetaryen beslenmesi çoğunlukla bitkisel kaynaklı besinleri içerdiğinden protein eksikliğinin meydana gelmemesi için beslenmeye günlük alınması gereken protein miktarına göre tahıl ve baklagiller gibi protein kaynaklarının tüketimi ile bireylerin protein ihtiyacı sağlanmalıdır.
Vejetaryen diyetinin vücutta olumlu etkilerinin görülmesi isteniyorsa dikkatli ve kontrollü beslenilmesi gerektiği unutulmamalıdır. Vejetaryen Beslenme Danışmanlığı Hakkında Bilgi Almak İsterseniz Bize Ulaşabilirsiniz.
